Odmowa przyjęcia deklaracji od najemcy lokalu.

WSA w Bydgoszczy w wyroku z 16.11.2021 r. sygn. akt I SA/Bd 418/21 odniósł się do sytuacji najemcy lokalu nie stanowiącego odrębnej własności w budynku wielolokalowym jako właściciela nieruchomości w znaczeniu ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.

Wyjaśnienia pojęcia „właściciel nieruchomości” na gruncie przepisów ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach dokonano w art. 2 ust. 1 pkt 4 tej ustawy. Przepis ten stanowi, że przez właścicieli nieruchomości rozumie się także współwłaścicieli, użytkowników wieczystych oraz jednostki organizacyjne i osoby posiadające nieruchomości w zarządzie lub użytkowaniu, a także inne podmioty władające nieruchomością. Zgodnie natomiast z art. 2 ust. 2a ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, jeżeli obowiązki wskazane w ustawie mogą jednocześnie dotyczyć kilku podmiotów spośród wskazanych w ust. 1 pkt 4, obowiązany do ich wykonania jest podmiot lub podmioty faktycznie władające nieruchomością. W takim przypadku podmioty, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, mogą w drodze umowy zawartej w formie pisemnej, wskazać podmiot obowiązany do wykonania obowiązków wynikających z ustawy.

Zestawienie art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach z treścią obowiązków określonych w ustawie zobowiązuje właściwy organ administracji publicznej do dokonania wyboru jednego spośród podmiotów wskazanych w art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach i uczynienia z niego adresata obowiązków wynikających z ustawy, przy czym na podstawie art. 2 ust. 2a ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, podmiot obowiązany do wykonania obowiązków wynikających z ustawy może zostać wskazany w umowie pisemnej osób uznanych przez ustawę za właścicieli nieruchomości.

Określona w art. 2 ust. 2a ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach zasada dotycząca rozdziału obowiązków wynikających z ustawy pomiędzy osoby, które mogą być uznane za właścicieli dotyczy sytuacji powszechnie występującej w praktyce, tj. udostępnienia nieruchomości przez jej właściciela innej osobie lub osobom do zamieszkania na podstawie umowy najmu.

Z umowy najmu lokalu zawartej pomiędzy najemcą a wynajmującym wynika, że najemca zobowiązany jest do ponoszenia kosztów związanych z bieżącą eksploatacją lokalu, w tym czynszu, opłat za centralne ogrzewanie, opłat za wodę i kanalizację oraz opłat za wywóz nieczystości stałych. Opłata za wywóz nieczystości stałych ustalana jest na podstawie rzeczywistych obciążeń wystawianych dla całego budynku przez odbiorcę nieczystości stałych, obliczonych proporcjonalnie do liczby osób zamieszkujących w wynajmowanym lokalu.

W tej sytuacji zastosowanie znajduje powołany art. 2 ust. 2a ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, który wskazuje podmiot obowiązany do wykonania obowiązków wynikających z ustawy, w tym m.in. złożenia deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz jej skorygowania w sytuacji zmiany okoliczności faktycznych będących podstawą wyliczenia tej opłaty. Podmiotem tym jest wynajmujący co potwierdzają zapisy umowy najmu. Zawartą umowę potwierdzają czynności faktycznie wykonywane przez wynajmującego, który złożył deklarację o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, zgodnie z którą naliczana jest opłata za odpady dla całej nieruchomości. Natomiast najemca lokalu zobowiązany jest wnosić do właściciela nieruchomości opłaty za wywóz nieczystości stałych na podstawie wystawianych przez niego faktur oraz zawiadamiania właściciela o każdej zmianie mającej wpływ m.in. na wysokość tej opłaty.

Z przepisu art. 165a § 1 Ordynacji podatkowej wynika, że w tych przypadkach, w których w trakcie wstępnego badania żądania (wniosku) okaże się, że zostało ono wniesione przez osobę niebędącą stroną lub że z innych przyczyn postępowanie podatkowe nie może być wszczęte, organ podatkowy w formie postanowienia orzeka o odmowie wszczęcia postępowania. Sentencja wydanego w sprawie postanowienia powinna zatem zasadniczo zawierać rozstrzygnięcie stwierdzające odmowę wszczęcia postępowania, a nie odmowę przyjęcia deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi.