Zmiana rocznego limitu zwrotu podatku akcyzowego.

Opublikowano przez

Czy możliwa jest zmiana rocznego limitu zwrotu podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego producentowi rolnemu, który we wniosku o zwrot podatku akcyzowego w sierpniu danego roku oświadcza, że jest posiadaczem większej powierzchni użytków rolnych niż we wniosku złożonym w lutym tego roku? Na takie pytanie odpowiedział twierdząco WSA w Opolu w wyroku z 11 września 2020 r. sygn akt I SA/Op 129/20.

Wnioski producenta rolnego i decyzja odmowna

Producent rolny złożył wniosek o zwrot podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej w sierpniu 2019 r., oświadczając że jest – wg stanu na 1 lutego 2019 r. – posiadaczem użytków rolnych o większej powierzchni niż we wniosku złożonym w lutym 2019 r. Areał gruntów znajdujących się w posiadaniu producenta uległ zwiększeniu o użytki rolne, których jest dzierżawcą od 8 marca 2019 r. na podstawie umowy z Krajowym Ośrodkiem Wsparcia Rolnictwa.

W odpowiedzi na wniosek złożony w sierpniu 2019 r. została wydana decyzja odmawiająca zwrotu podatku akcyzowego. Przyczyna odmowy to wykorzystanie przez producenta rolnego w całości rocznego limitu zwrotu z wniosku złożonego w lutym 2019 r. z równoczesnym wskazaniem, że zwrot podatku akcyzowego nie przysługuje producentowi rolnemu mimo tego że, areał gruntów znajdujących się w jego posiadaniu uległ zwiększeniu.

Błędna decyzja – stanowisko WSA

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w wyroku z 11 września 2020 r. sygn akt I SA/Op 129/20 stwierdził, że zaprezentowana interpretacja przepisów jest błędna.

W art. 4 ust. 2 ustawy o zwrocie podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej wskazano, że limit ustala się jako sumę: kwoty stanowiącej iloczyn stawki zwrotu podatku na 1 litr oleju napędowego, liczby 100 oraz powierzchni użytków rolnych będących w posiadaniu lub współposiadaniu producenta rolnego określonej w ewidencji gruntów i budynków, według stanu na dzień 1 lutego danego roku (do 31 grudnia 2011 r. obowiązywał zapis – „według stanu na dzień 1 kwietnia danego roku”) oraz kwoty stanowiącej iloczyn stawki zwrotu podatku na 1 litr oleju napędowego, liczby 30 oraz średniej rocznej liczby dużych jednostek przeliczeniowych bydła będącego w posiadaniu producenta rolnego w roku poprzedzającym rok, w którym został złożony wniosek o zwrot podatku.

Rozbieżności dotyczą tego, czy użyty w tym przepisie zwrot „określonej w ewidencji gruntów i budynków, według stanu na dzień 1 lutego danego roku” (wcześniej 1 kwietnia) odnosi się wyłącznie do powierzchni użytków rolnych, czy też również do stanu posiadania lub współposiadania producenta rolnego.

WSA przywołał stanowisko organu, który wydał decyzję odmawiającą zwrotu podatku akcyzowego: limit roczny ustala się w oparciu o stan posiadania wnioskodawcy na dzień 1 lutego danego roku, i zmiana tego stanu po tej dacie nie może wpłynąć na zwiększenie tego limitu w momencie składania drugiego wniosku w terminie od 1 sierpnia do 31 sierpnia (art. 6 ust. 1 ustawy o zwrocie). Tylko wówczas bowiem grunty te oraz dane dotyczące ich powierzchni mogą zostać ujęte w ramach ustalania rocznego limitu zwrotu.

A następnie WSA w Opolu wskazał: powyższa interpretacja przepisów ustawy jest błędna – w pierwszym rzędzie ze względu na dyrektywy wykładni językowej. Istotnie bowiem, ustawodawca w art. 4 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy użył wyraz „określonej” w liczbie pojedynczej, co sugeruje odniesienie do „użytków rolnych” oraz „powierzchni”. Gdyby użyto zwrotu „określonych” z pewnością należałoby to odnosić nie tylko do „powierzchni użytków rolnych”, ale do stanu posiadania lub współposiadania producenta rolnego. W związku z tym można stwierdzić, że zwrot „określonej w ewidencji gruntów i budynków, według stanu na dzień 1 lutego danego roku” użyty w art. 4 ust. 2 przedmiotowej ustawy, odnosi się wyłącznie do rodzaju (użytków rolnych) i powierzchni gruntów. Nie odnosi się on do stanu posiadania lub współposiadania producenta rolnego (podmiotu).

Kolejno WSA w Opolu określił, że również dyrektywy wykładni celowościowej przemawiają za zasadnością opisanej interpretacji art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy o zwrocie podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej. Celem ustawodawcy było z pewnością obniżenie kosztów produkcji rolnej dla osób prowadzących taki rodzaj działalności. W tym kontekście, jako nieuzasadnione i nieracjonalne jawi się odmawianie producentowi rolnemu zwrotu podatku akcyzowego za drugą część danego roku tylko ze względu na, w istocie sztuczne, odniesienie do daty 1 lutego, w sytuacji, kiedy po tej dacie zwiększeniu uległ areał, na którym prowadzi on swoją działalność, a tym samym – zwiększeniu uległ zakres prowadzonej przez niego działalności oraz jej koszty. W ocenie Sądu, wraz ze zwiększeniem powierzchni użytków rolnych w okresie, za który przysługuje zwrot podatku akcyzowego w związku z wnioskiem składanym w terminie od 1 do 31 sierpnia, zwiększeniu może ulec także zakres, w jakim producent rolny może otrzymać zwrot podatku akcyzowego, w szczególności, że brzmienie art. 5 ust. 3 ustawy o zwrocie wskazuje, iż każda decyzja w przedmiocie zwrotu, również druga chronologicznie, winna zawierać „limit ustalony w sposób określony w art. 4 ust. 2, kwotę zwrotu podatku oraz część limitu pozostałą do wykorzystania”, co stanowi wyraźną normatywną podstawę do przyjęcia takiego zapatrywania. Tym samym nieuprawnione jest stanowisko organów, że zmiana stanu posiadania gruntów przez wnioskującego o zwrot po dniu 1 lutego nie powoduje zmian w wysokości limitu, który został ustalony w odniesieniu do powierzchni użytków rolnych będących w posiadaniu lub współposiadaniu producenta rolnego określonej w ewidencji gruntów i budynków, według stanu na dzień 1 lutego danego roku.

Ponadto WSA wskazał, że w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego prezentowany jest pogląd,
iż niejasności czy wątpliwości co do stanu prawnego nie powinny być tłumaczone na niekorzyść podmiotu, którego dotyczy rozstrzygnięcie organu, ponieważ przemawia za tym treść unormowań Konstytucji RP, zwłaszcza art. 2 (zasada demokratycznego państwa prawnego), a także art. 64 (zasada ochrony własności). Wykładnia przepisów ustawy o zwrocie podatku akcyzowego, której dokonały organy budzi wątpliwości, które należało rozstrzygnąć na korzyść skarżącego.