Pojęcie nadpłaty podatku.

Nadpłata podatku została uregulowana w rozdziale 9 działu III Zobowiązania podatkowe ustawy Ordynacja podatkowa. Przepis art. 72 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa definiuje pojęcie nadpłaty w odniesieniu do podatnika, inkasenta oraz osoby trzeciej i spadkobiercy.

Nadpłatą jest kwota:

  1. kwota nadpłaconego podatku
  2. nienależnie zapłaconego podatku.

Kwota nadpłaconego podatku to kwota nadwyżki wpłaty podatku nad kwotą należnego podatku. Kwota należnego podatku wynika z deklaracji (np. na podatek od nieruchomości od osób prawnych, podatek rolny i leśny od osób prawnych, podatek od środków transportowych, o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi), z decyzji (np. decyzji ustalającej wysokość podatku od nieruchomości od osób fizycznych), z mocy ustawy (np. w opłacie skarbowej).

Kwota nienależnie zapłaconego podatku wystąpi wówczas, gdy podatnik wpłaca podatek mimo tego, iż nie ciąży na nim obowiązek podatkowy. Cechą charakterystyczną nadpłaty jest przekonanie podatnika, że dokonywana wpłata jest wykonywaniem ciążącego na podatniku obowiązku zapłaty podatku.

O tym, czy dane świadczenie na rzecz organu podatkowego można uznać za nienależny podatek, decyduje fakt, że świadczący dokonał go w zamiarze wykonania zobowiązania podatkowego. Osoba świadcząca musi być przekonana, iż dokonuje zapłaty podatku, do czego w istocie nie była zobowiązana (wyrok WSA w Warszawie z  11.03.2005 r. sygn. akt III SA/Wa 1140/04).

Użycie w treści art. 72 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej słowa „zapłacony” odnosić się musi także do sytuacji przymusowego wyegzekwowania należnego zobowiązania. (wyrok WSA we Wrocławiu z  15.12.2005 r. sygn. akt I SA/Wr 1092/04).