Łamigłówki z przedawnieniem opłaty śmieciowej.

Blisko miesiąc temu ukazał się wpis poruszający temat przedawnienia pt. „Przedawnienie – kilka reguł” (tu można do niego powrócić: https://podatkowyreferat.online/2020/11/13/przedawnienie-kilka-regul/). W artykule tym zostały wskazane podstawowe przepisy ustawy Ordynacja podatkowa dotyczące przedawnienia. W dzisiejszym wpisie pod tytułem „Łamigłówki z przedawnieniem opłaty śmieciowej” zamieszczam praktyczne przykłady dotyczące przerwania oraz zawieszenia biegu terminu przedawnienia. Tak, tak – taki tytuł może być niektórym znany – już ponad 2 lata temu ten wpis został opublikowany na blogu Podatkowy Referat, teraz zmodyfikowany i dostosowany do roku 2020.

Czy każda opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi za 2015 r. przedawnieni się 1 stycznia 2021 r. ? Jak ustalić, kiedy przedawni się opłata w przypadku zajęcia rachunku bankowego czy wynagrodzenia? Co w przypadku wydania decyzji o rozłożeniu na raty opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi?

Odpowiedzi na pytania dotyczące przedawnienia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi znajdujemy w art. 70 ustawy Ordynacja podatkowa. Pierwszy z paragrafów tego przepisu wskazuje na termin przedawnienia oraz sposób ustalania biegu terminu przedawnienia. Tym samym pozwala na określenie, którego dokładnie dnia przedawni się dana opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi.

Opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności opłaty. Wyznacznikiem daty przedawnienia opłaty jest zatem termin płatności tej opłaty.

Jeżeli termin płatności opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi upływał w 2015 r., to bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się 31 grudnia 2015 r. i okres 5 letni kończy się 31 grudnia 2020 r. Opłata z terminem płatności w 2015 r. przedawni się z upływem 31 grudnia 2020 r., tj. 1 stycznia 2021 r.

Jeżeli natomiast termin płatności opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi za 2015 r. przypadał w 2016 r. to 5 letni bieg terminu przedawnienia rozpoczął się 31 grudnia 2016 r. i okres ten zakończy się 31 grudnia 2021 r. Opłata przedawni się 1 stycznia 2022 r.

Przykład nr 1

Termin płatności opłaty za lipiec 2015 r. to 10 sierpnia 2015 r. Bieg terminu przedawnienia to 31 grudnia 2015 r. – 31 grudnia 2020 r.

Termin płatności opłaty za grudzień 2015 r. to 5 stycznia 2016 r. Bieg terminu przedawnienia to 31 grudnia 2016 r. – 31 grudnia 2021 r.

Ustalenie biegu terminu przedawnienia danej opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi to dopiero pierwszy krok do ustalenia odpowiedzi na pytanie o przedawnienie opłaty. Zgodnie bowiem z kolejnymi paragrafami artykułu 70 ustawy Ordynacja podatkowa bieg terminu przedawnienia może zostać zawieszony lub przerwany.

Zawieszenie biegu terminu przedawnienia jest związane z udzieleniem ulgi uznaniowej na wniosek właściciela nieruchomości w postaci rozłożenia na raty i odroczenia terminu płatności . Bieg terminu przedawnienia ulega zawieszeniu np. od dnia wydania decyzji o rozłożeniu na raty zapłaty opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi do dnia terminu płatności ostatniej raty opłaty w tej decyzji. Oznacza to, że żadnego właściciela nieruchomości, który uzyskał decyzję uznaniową o rozłożeniu na raty w zakresie opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi za rok 2015 nie dotknie przedawnienie tej opłaty już 1 stycznia 2021 r.

Przykład nr 2

Właściciel nieruchomości, w odpowiedzi na wniosek o rozłożenie na raty opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi za okres od lipca 2015 r. (terminy płatności 2015 r.) do czerwca 2016 r. w wysokości 360 zł, uzyskał decyzję wydaną 15 czerwca 2017 r. o rozłożeniu na 6 rat zaległej opłaty, z ostatnia ratą płatną w terminie 30 listopada 2017 r. Bieg terminu przedawnienia opłaty za 2015 r. uległ zawieszeniu od 15 czerwca 2017 r. do 30 listopada 2017 r. tj. na okres 5 miesięcy 16 dni. Bieg terminu przedawnienia to okres od 31 grudnia 2015 r. do 14 czerwca 2017 r. (1 rok 5 miesięcy 14 dni) i od 1 grudnia 2017 r. do 16 czerwca 2021 r. (3 lata 6 miesięcy  16 dni). W wyniku zawieszenia biegu terminu przedawnienia opłata za 2015 r. przedawni się 17 czerwca 2021 r.

Natomiast przerwanie biegu terminu przedawnienia następuje np. w przypadku zastosowania środka egzekucyjnego, o którym podatnik został powiadomiony. Przerwanie biegu terminu przedawnienia w wyniku zastosowania środka egzekucyjnego może mieć miejsce wielokrotnie.

Przez środek egzekucyjny wskazany w art. 70 par. 4 ustawy Ordynacja podatkowa rozumie się środek egzekucyjny wskazany w art. 1a pkt 12 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Do katalogu środków egzekucyjnych należy m. in. egzekucja z pieniędzy, egzekucja z wynagrodzenia za pracę, ze świadczeń z zaopatrzenia emerytalnego oraz ubezpieczenia społecznego, egzekucja z rachunków bankowych czy egzekucja z ruchomości i z nieruchomości.

Termin przedawnienia, po przerwaniu biegu, biegnie na nowo od dnia następującego po dniu, w którym zastosowano środek egzekucyjny przez okres 5 lat. Oznacza to, że jeżeli wobec właściciela nieruchomości zastosowano środek egzekucyjny w zakresie opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi za rok 2015 to przedawnienie tej opłaty nie nastąpi 1 stycznia 2021 r. Nie ma przy tym znaczenia czy w wyniku zastosowania środka egzekucyjnego wierzyciel uzyskał jakiekolwiek środki finansowe.

Przykład nr 3

Właściciel nieruchomości nie regulował opłaty za 2015 r. (termin płatności w 2015 r.) w wysokości 300 zł. W dniu 23 maja 2019 r. została wszczęta egzekucja administracyjna na podstawie tytułu wykonawczego, organ egzekucyjny dokonał zajęcia wierzytelności z rachunku bankowego właściciela nieruchomości. Bieg terminu przedawnienia opłaty rozpoczęty 31 grudnia 2015 r. został przerwany 23 maja 2019 r. Nowy 5-letni termin przedawnienia biegnie od nowa od 24 maja 2019 r. (do 24 maja 2024 r.)

Przepisy ustawy Ordynacja podatkowe szczegółowo regulują zasady przedawnienia wskazując zarówno termin, jak i przesłanki powodujące zmiany terminu przedawnienia. Do tych przesłanek nie należy wysłanie i doręczenie właścicielowi nieruchomości upomnienia czy sporządzenie tytułu wykonawczego.