Wybrane przepisy prawa – część 18 (art. 62 § 1 zdanie drugie OP).
Dzisiejszy wpis z cyklu #ToWartoZnać dotyczy kolejnego przepisu ustawy Ordynacja podatkowa – art. 62 § 1 zdanie drugie OP. Komentarz do art. 62 § 1 zdanie pierwsze OP jest zamieszczony we wpisie z 27 czerwca 2025 r. „Wybrane przepisy prawa – część 17 (art. 62 § 1 zdanie pierwsze OP)„.
1. Treść przepisu:
Art. 62 ustawy Ordynacja podatkowa
§ 1. W przypadku gdy na podatniku ciążą zobowiązania podatkowe, których termin płatności upłynął, dokonaną wpłatę zalicza się na poczet zaległości podatkowej o najwcześniejszym terminie płatności we wskazanym przez podatnika podatku, a w przypadku braku takiego wskazania lub braku zaległości podatkowej we wskazanym podatku – na poczet zaległości podatkowej o najwcześniejszym terminie płatności spośród wszystkich zaległości podatkowych podatnika.
2. Komentarz:
Przepis art. 62 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa wskazuje sposób postępowania organu podatkowego z dokonaną wpłatą w przypadku gdy na podatniku ciąży więcej niż jedno zobowiązanie podatkowe. Zdanie drugie art. 62 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa dotyczy sytuacji gdy na podatniku ciążą zobowiązania podatkowe, których termin płatności upłynął (zaległości podatkowe).
Podatnik, który posiada zaległości podatkowe nie może dowolnie decydować, który podatek chce zapłacić.
Wpłata na dedykowany konkretnemu podatkowi rachunek bankowy jest wskazaniem podatnika, o którym mowa w art. 62 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.
W przypadku gdy na podatniku ciążą zobowiązania podatkowe, których termin płatności upłynął, dokonaną wpłatę zalicza się na poczet zaległości podatkowej o najwcześniejszym terminie płatności we wskazanym przez podatnika podatku.
Jeżeli zatem podatnik, który posiada zaległości podatkowe dokonując wpłaty wskazuje podatek i w tym podatku posiada zaległości podatkowe, dokonaną wpłatę zalicza się na poczet zaległości podatkowej o najwcześniejszym terminie płatności.
Wpłata jest zaliczana na poczet zaległości o najwcześniejszym terminie płatności we wskazanym przez podatnika podatku, nawet wówczas, gdy podatnik wskaże konkretną zaległość do pokrycia, a nie będzie to zaległość o najwcześniejszym terminie płatności.
Przykład 1
Właściciel nieruchomości w lutym 2025 r. posiada:
- bieżące zobowiązanie z tytułu opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi za maj – czerwiec 2025 r. z terminem płatności 10 lipca 2025 r.,
- zaległą opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi marzec – kwiecień 2025 r. z terminem płatności 10 maja 2025 r.
Właściciel nieruchomości dokonuje wpłaty opłaty w dniu 8 lipca 2025 r. ze wskazaniem maj – czerwiec 2025 r. Organ podatkowy zalicza wpłatę na zaległą opłatę, tj. marzec – kwiecień 2025 r.
Przykład 2
Właściciel nieruchomości w lipcu 2025 r. posiada:
- zaległą opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi styczeń – luty 2025 r. z terminem płatności 10 marca 2025 r.
- zaległą opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi marzec – kwiecień 2025 r. z terminem płatności 10 maja 2025 r.
Właściciel nieruchomości dokonuje wpłaty opłaty w dniu 8 lipca 2025 r. ze wskazaniem marzec – kwiecień 2025 r. Organ podatkowy zalicza wpłatę na zaległą opłatę o najwcześniejszym terminie płatności , tj. styczeń – luty 2025 r.
Przykład 3
Podatnik w lipcu 2025 r. posiada następujące zaległości podatkowe:
- podatek od nieruchomości I i II rata 2025 r. z terminem płatności 15 marca 2025 r. i 15 maja 2025 r.,
- podatek od środków transportowych II rata 2024 r. z terminem płatności 15 września 2024 r.
Podatnik dokonuje w dniu 8 lipca 2025 r. wpłaty wskazując podatek od nieruchomości I rata 2025 r. Organ podatkowy zalicza wpłatę na zaległość podatkową I ratę 2025 r. podatku od nieruchomości.
Natomiast w przypadku, gdy podatnik nie określa której zaległości dotyczy wpłata, wówczas organ podatkowy zalicza na zaległość w podatku od środków transportowych II ratę 2023 r. (na zaległość podatkową o najwcześniejszym terminie płatności).
W przypadku gdy na podatniku ciążą zobowiązania podatkowe, których termin płatności upłynął, w przypadku braku wskazania podatku lub braku zaległości podatkowej we wskazanym podatku, dokonaną wpłatę zalicza się na poczet zaległości podatkowej o najwcześniejszym terminie płatności spośród wszystkich zaległości podatkowych podatnika.
Jeżeli zatem podatnik, który posiada zaległości podatkowe dokonując wpłaty nie wskazuje podatku dokonaną wpłatę zalicza się na poczet zaległości podatkowej o najwcześniejszym terminie płatności spośród wszystkich zaległości podatkowych podatnika.
Podobnie, jeżeli podatnik, który posiada zaległości podatkowe dokonując wskazuje podatek, ale we wskazanym podatku nie posiada wpłaty zaległości podatkowej dokonaną wpłatę zalicza się na poczet zaległości podatkowej o najwcześniejszym terminie płatności spośród wszystkich zaległości podatkowych podatnika.
Przykład 4
W lipcu 2025 r. na podatniku ciąży zobowiązanie podatkowe w podatku od nieruchomości III i IV rata 2025 r. z terminem płatności 15 września 2025 r. i 15 listopada 2025 r. oraz zaległość podatkowa w podatku od środków transportowych I rata 2025 r. z terminem płatności 15 lutego 2025 r.
Podatnik dokonuje w dniu 8 lipca 2025 r. wpłaty podatku od nieruchomości wskazując podatek od nieruchomości III rata 2025 r. Organ podatkowy zalicza wpłatę na zaległość podatkową I raty 2025 r. podatku od środków transportowych.
Podsumowując:
W przypadku zaliczenia wpłaty dokonanej przez podatnika decydujące znaczenie ma termin płatności.
Nie ma natomiast znaczenia czy zaległość podatkowa jest zaległością objętą tytułem wykonawczym.
W odniesieniu do zobowiązań wymagalnych, w przypadku dokonanej wpłaty, obowiązkiem organu jest zaliczenie wpłaty na poczet najstarszej zaległości podatkowej w danym podatku (w przypadku jego wskazania) albo na najstarszą zaległość podatkową we wszystkich podatkach, jeżeli podatnik nie ma zaległości wymagalnych w danym podatku, bądź też nie wskaże jakiego podatku dotyczy wpłata (wyrok WSA w Gliwicach z 5 maja 2021 r. sygn. akt I SA/Gl 1352/20).
Witajcie wakacje
Dzień dobry,
1. Jeżeli księgujemy wpłatę na najstarszą zaległość, która objęta jest tytułem wykonawczym i następnie informujemy o tym Urząd Skarbowy to co wówczas dzieje się z kosztami egzekucyjnymi? Prawdopodobnie to gmina będzie musiała je pokryć . Mam na myśli sytuację, gdy podatnik nie ma oficjalnego źródła dochodu i jest nieściągalny i faktycznie sam z własnej woli nie opłaci tych kosztów.
2. A jak wygląda sytuacja z hipoteką? Czy też księgujemy w pierwszej kolejności na zaległości objęte hipoteką?
Z góry bardzo serdecznie dziękuję za odpowiedz.
Też mnie czasem kusi zaksięgować wpłatę niezgodnie z przepisami, żeby zaoszczędzić na kosztach egzekucyjnych. Na przykład gdy podatnik ma zaległości, objęte tytułami wykonawczymi, a dokonuje wpłaty tytułem upomnienia, na podstawie którego jeszcze tytułu nie wystawiłam. Wydaje mi się, że bardziej by się opłacało zaksięgować wpłatę zgodnie z tytułem wpłaty, bo wówczas nie byłoby potrzeby wystawiania kolejnego tytułu wykonawczego. Wysłanie kolejnego tytułu = powstanie kosztów egzekucyjnych… Ale czy kontrola uzna, że takie tłumaczenie usprawiedliwia księgowanie niezgodnie z przepisami? Wątpię…
Z tego co wiem, hipoteka nie stanowi wyjątku. Jeśli wpłatę trzeba zaliczyć na najstarszą zaległość, a tak się składa, że najstarsza zaległość jest zabezpieczona hipoteką, to trzeba na nią zaliczać.
Ciekawe dlaczego wskazanie przez podatnika rodzaju podatku zobowiązuje organ podatkowy do księgowania wpłaty na zaległość w tym podatku, a nie na najstarszą zaległość ciążącą na podatniku. Ciekawe czym się ustawodawca kierował tworząc ten przepis?