Niekorzystanie z pojazdu nie oznacza wygaśnięcia obowiązku podatkowego w podatku od środków transportowych.
Wyrok NSA z 19 grudnia 2024 r. sygn. akt III FSK 1569/23 dotyczy wygaśnięcia obowiązku podatkowego w podatku od środków transportowych.
Zgodnie z art. 9 ust. 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych w przypadku zmiany właściciela środka transportowego zarejestrowanego, obowiązek podatkowy ciąży na poprzednim właścicielu tylko do końca miesiąca, w którym nastąpiło przeniesienie własności.
Ustawodawca powiązał powstanie (i istnienie) obowiązku podatkowego z własnością pojazdu (art. 9 ust. 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych), a nie z realizacją obowiązku rejestracyjnego. Przepis art. 9 ust. 5 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, dotyczy wyłącznie momentu ustania obowiązku podatkowego w sytuacji wyrejestrowania środka transportowego, czyli elementu wtórnego względem istnienia (powstania) obowiązku, o którym mowa w art. 9 ust. 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Jednak na gruncie art. 9 ust. 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych stwierdzenie to dotyczy przeniesienia własności środka transportu i nieprzerejestrowania pojazdu, a nie niezrealizowania obowiązku wyrejestrowania pojazdu w przypadkach, w których przepisy ustawy o podatkach i opłatach lokalnych wiążą wygaśnięcie obowiązku podatkowego w podatku od środków transportowych. Innymi słowy przesłanką wygaśnięcia obowiązku podatkowego w podatku od środków transportowych zgodnie z art. 9 ust. 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych może być zbycie pojazdu – przeniesienie prawa własności – a więc sytuacja, w której pojazd zmienia właściciela, a nie staje się rzeczą niczyją (nie wiadomo czyją). Z żadnego fragmentu cytowanych przepisów nie wynika, że konieczność opłacania podatku od środków transportowych uzależniona jest od użytkowania pojazdu czy też jego fizycznego posiadania. To oznacza, że okoliczność faktycznego niekorzystania z pojazdu, ze względu na jego objęcie zastawem skarbowym z tytułu zabezpieczenia spłaty długu na rzecz określonego podmiotu, wcale nie oznacza, że doszło do wygaśnięcia obowiązku podatkowego. Do tego niezbędne jest bowiem wyrejestrowanie pojazdu lub wydanie decyzji organu rejestrującego o czasowym wycofaniu pojazdu z ruchu (zob. wyrok NSA z 10 maja 2023 r., III FSK 2055/21 czy też wyrok NSA z 11 lipca 2024 r., III FSK 1154/23).
Posiadanie prawa własności pojazdu (co wynika z danych ewidencji pojazdów) stanowi podstawę do przyjęcia domniemania prawnego, że podmiot ujawniony w ewidencji pojazdów jest właścicielem danego pojazdu i co za tym idzie, w przypadku pojazdów ciężarowych, jest podatnikiem podatku od środków transportowych. Ewidencja pojazdów, jako dokument urzędowy w rozumieniu art. 194 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, stanowi bowiem dowód tego, co zostało w niej urzędowo stwierdzone. Oczywiście domniemanie wynikające z tej ewidencji może zostać obalone (art. 194 § 3 ustawa Ordynacja podatkowa), jednak w takim przypadku ciężar wykazania tego faktu spoczywa na podatniku (por. wyrok NSA z 7 grudnia 2021 r., III FSK 3059/21). Samo ewentualne pozbawienie posiadania samochodu z przyczyn prawnych, nie świadczy jeszcze o pozbawieniu prawa własności. Dopiero przejście własności na inny podmiot, spowodowałoby uwolnienie z obowiązku zapłaty podatku.
Warsztaty online „PODATEK OD ŚRODKÓW TRANSPORTOWYCH” odbędą się 3 lipca br., szczegóły: https://podatkowyreferat.pl/pl/p/PODATEK-OD-SRODKOW-TRANSPORTOWYCH-3-lipca-2025-r.-warsztaty-online/342