Klasyfikacja gruntów w ewidencji gruntów i budynków jako podstawa dla celów podatkowych.
Wyrok WSA w Rzeszowie z 27 lutego 2025 r. sygn. akt I SA/Rz 616/24 dotyczy zasad opodatkowania gruntu w przypadku przekształcenia gruntu z użytku rolnego na grunt nierolny, na którym usytuowany jest budynek mieszkalny i dwa budynki niemieszkalne.
Podatnik w skardze wskazał, że sporne grunty błędnie zostały oznaczone w ewidencji gruntów i budynków symbolem „B” jako grunt nierolny podczas gdy w rzeczywistości grunt ten powinien być oznaczony symbolem „Br-PsIV” czyli jako grunt zabudowany na pastwiskach. Zmiana wpisów w ewidencji gruntów i budynków, którą organ wziął pod uwagę przy dokonywaniu zmiany decyzji w przedmiocie wymiaru łącznego zobowiązania pieniężnego została dokonana na skutek pomyłki, na co wskazuje załączone do skargi zawiadomienie o wprowadzonych zmianach w danych ewidencyjnych gdzie sporny grunt został ponownie sklasyfikowany jako grunt nierolny i określony symbolem „Br-PsIV” a oznaczenie symbolem „B” tego gruntu zostało wykreślone. Organ podatkowy stanął na stanowisku, że w dacie wydawania decyzji grunt był sklasyfikowany jako grunt nierolny – „B” i organ był związany danymi wynikającymi z ewidencji.
WSA w Rzeszowie wskazał, że dane zawarte w ewidencji gruntów i budynków bezwzględnie wiążą organy podatkowe. Nie było możliwe przeprowadzenie dowodu przeciwko wypisowi z ewidencji gruntów i budynków przez organy podatkowe prowadzące postępowania w sprawie na podstawie art. 194 § 3 Ordynacji podatkowej. Dopóki ewidencja nie zostanie zmieniona w przewidzianym prawem trybie administracyjnym, dane te nie mogą być przez organ w toku postępowania podatkowego samodzielnie korygowane. Zwrócić należy uwagę, że ewidencję gruntów i budynków prowadzą starostowie. Natomiast to podatnicy podatku od nieruchomości powinni zgłaszać właściwemu staroście zmiany danych objętych ewidencją gruntów i budynków, w terminie 30 dni, licząc od dnia powstania tych zmian (art. 22 ust. 1 i 2 ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne). Zmiana danych w ewidencji gruntów i budynków nie jest możliwa z mocą wsteczną. Zmiana wywołuje jedynie skutki na przyszłość, a nie wstecz.
W orzecznictwie sądów administracyjnych przyjmowany jest pogląd, w świetle którego organ podatkowy nie może samodzielnie dokonywać klasyfikacji funkcji nieruchomości, lecz powinien odwołać się do odpowiednich zapisów ewidencji gruntów i budynków (por. m.in. uchwałę NSA z dnia 27 kwietnia 2009 r., sygn. II FPS 1/09). Oznacza to, że co do zasady o sposobie kwalifikacji gruntu (budynku), dla celów podatkowych w podatku od nieruchomości, nie tyle decyduje sposób rzeczywistego wykorzystania nieruchomości, ile jej stan ujawniony w ewidencji gruntów i budynków (por. wyroki I SA/Po 2018/15 z 9 czerwca 2016 r., I SA/Go 126/16 z 20 lipca 2016r., I SA/Sz 526/16 z 27 lipca 2016r.). Jednakże, na co również zwracał uwagę Naczelny Sąd Administracyjny, m.in. w uchwale z dnia 18 listopada 2013 r., sygn. II FPS 2/13, wskazana reguła bezwzględnego związania danymi ewidencyjnymi w pewnych przypadkach może zostać w ramach postępowania podatkowego podważona, bez potrzeby zmiany samej ewidencji.
W tym miejscu powołać należy tezę z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 4 marca 2016 r., sygn. akt II FSK 3935/13: „Uwzględniając kryterium mocy wiążącej ewidencji gruntów i budynków dla wymiaru podatku od nieruchomości, zawarte w niej dane można podzielić na dwie kategorie. Pierwszą z nich tworzą dane bezwzględnie wiążące organ podatkowy. Drugą kategorię stanowią natomiast dane o względnej mocy wiążącej, tj. takie, których zgodność z rzeczywistym stanem prawnym lub faktycznym może być przy wymiarze podatku weryfikowana, przy zastosowaniu dopuszczalnych instrumentów procesowych (art. 180 § 1 w związku z art. 194 § 3 Ordynacji podatkowej). Do pierwszej grupy zaliczyć można dane ewidencyjne dotyczące przeznaczenia, funkcji, obszaru i granic działek gruntu, a także rodzaju zabudowy i powierzchni użytkowej położonych na tych gruntach budynków.”
Inne zagadnienia związane z opodatkowaniem gruntów podatkiem od nieruchomości będą przedmiotem warsztatów online w dniu 5 czerwca 2025 r. „PODATEK OD NIERUCHOMOŚCI – OSOBY FIZYCZNE – WYMIAR„: https://podatkowyreferat.pl/pl/p/PODATEK-OD-NIERUCHOMOSCI-OSOBY-FIZYCZNE-WYMIAR-5-czerwca-2025-r.-warsztaty-online/338
