Do kogo skierować wezwanie – do spółki czy osoby fizycznej reprezentującej spółkę?

Z treści art. 159 § 1 pkt 2 ustawy Ordynacja podatkowa wynika, że w wezwaniu należy wskazać imię i nazwisko osoby wzywanej. Określony tym przepisem wymóg podania imienia i nazwiska osoby wzywanej musi być spełniony zarówno wtedy, gdy jest ona wzywana do osobistego stawiennictwa, jak i wówczas, gdy jest wzywana do przedłożenia dokumentów ( pkt 4 i 4a). Z kolei z istoty wezwania normowanego art. 155 ustawy Ordynacja podatkowa wynika, że odpowiedzieć na nie może osoba fizyczna – ta osoba w razie niewywiązania się z obowiązku udzielenia odpowiedzi na wezwanie może być ukarana.

Przepis art. 262 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa stanowi, iż karą porządkową może być ukarana m.in. strona, którą może być osoba prawna. W art. 262 § 1a ustawy Ordynacja podatkowa ustawodawca nie określił innych niż wymienione w § 1 podmiotów, lecz dookreślił kogo konkretnie może ukarać organ podatkowy karą porządkową, jeżeli stroną jest osoba prawna. Wskazał, iż może być to osoba, która według przepisów dotyczących ustroju danej osoby prawnej jest jej ustawowym reprezentantem, członkiem organu uprawnionego do jej reprezentowania lub jest upoważniona do prowadzenia jej spraw. Dla rozwiania wątpliwości zastrzegł, iż postanowienia § 1a należy stosować odnośnie do regulacji z § 1. Każda z osób wymienionych w § 1a jest osobą fizyczną.

Należy mieć na uwadze, że osoba prawna nie może działać bez udziału ludzi. Nawet jeśli przyjęto rozwiązanie, zgodnie z którym organami określonych osób prawnych są inne osoby prawne, to zawsze na końcu tego łańcucha musi znajdować się osoba fizyczna, która jest w stanie wyrażać wolę, także wtedy, gdy przypisywana jest ona jednostkom organizacyjnym. Osoba prawna musi być „zastępowana” przez „działających” w znaczeniu fizycznym ludzi, którzy działają w sferze praw i obowiązków osoby prawnej. W wypadku spółek z ograniczoną odpowiedzialnością do prowadzenia spraw spółki i jej reprezentowania uprawniony jest zarząd spółki, który składa się z jednego albo większej liczby członków. Bezsprzecznie osobą fizyczną jest członek zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

Przepis art. 262 § 1a ustawy Ordynacja podatkowa nie rozszerza kręgu podmiotów określonych w § 1, lecz krąg ten zawęża, bo poprzez określenie osób, które mogą być ukarane, gdy stroną jest osoba prawna, wyklucza możliwość ukarania osoby prawnej będącej stroną.

Źródło: wyrok NSA z 20.02.2025 r. sygn. akt III FSK 1257/23

Więcej informacji – warsztaty online 29 maja 2025 r. ORDYNACJA PODATKOWA – POSTĘPOWANIE PODATKOWE – szczegóły dotyczące warsztatów: https://podatkowyreferat.pl/pl/p/ORDYNACJA-PODATKOWA-POSTEPOWANIE-PODATKOWE-29-maja-2025-r.-warsztaty-online/337