Wybrane przepisy prawa (część 7 – art. 54 § 1 pkt 5 OP).
Dzisiejszy wpis z cyklu #ToWartoZnać dotyczy kolejnego przepisu ustawy Ordynacja podatkowa – jest to art. 54 § 1 pkt 5.
1. Treść przepisu:
Art. 54 ustawy Ordynacja podatkowa:
§ 1. Odsetek za zwłokę nie nalicza się:
5) jeżeli wysokość odsetek nie przekraczałaby trzykrotności wartości opłaty pobieranej przez operatora wyznaczonego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe za traktowanie przesyłki listowej jako przesyłki poleconej;
2. Komentarz:
Jak stanowi art. 54 § 1 pkt 5 ustawy Ordynacja podatkowa odsetek za zwłokę nie nalicza się, jeżeli wysokość odsetek nie przekraczałaby trzykrotności wartości opłaty pobieranej przez operatora wyznaczonego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe za traktowanie przesyłki listowej jako przesyłki poleconej.
Operatorem wyznaczonym do świadczenia usług powszechnych na lata 2016-2025 jest Poczta Polska S. A. (decyzja Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej Nr DRP.WKP.710.2.2015.26,27 z 30 czerwca 2015 r.).
Z „Cennik usług powszechnych w obrocie krajowym i zagranicznym” świadczonych przez Pocztę Polską S.A. obowiązującego od 1 marca 2025 r. wynika, iż opłata za traktowanie przesyłki listowej jako poleconej wynosi 2,90 zł. Oznacz to, że odsetek za zwłokę nie nalicza się, jeżeli ich wysokość nie przekracza 8,70 zł (3 x 2,90 zł).
Odsetki za zwłokę nie są naliczane jeżeli ich wysokość jest równa 8,70 zł oraz niższa niż 8,70 zł. Odsetki za zwłokę nalicza się jeżeli ich wysokość jest równa 8,71 zł lub wyższa niż 8,71 zł.
Mając na zasady zaokrąglania odsetek za zwłokę określone w art. 63 ustawy Ordynacja podatkowa (zaokrąglanie do pełnych złotych ten sposób, że końcówki kwot wynoszące mniej niż 50 groszy pomija się, a końcówki kwot wynoszące 50 i więcej groszy podwyższa się do pełnych złotych, z wyjątkiem zaokrąglenia przy zaliczaniu wpłaty), najniższe odsetki za zwłokę które mogą być wpłacane przez podatnika wynoszą 9,00 zł, natomiast najniższe odsetki za zwłokę wynikające z zaliczenia wpłaty przez organ podatkowy wynoszą 8,71 zł.
W przypadku gdy kwota odsetek wyliczona co grosza wynosi od 8,50 zł do 8, 70 zł odsetki za zwłokę również nie są naliczane. W pierwszej kolejności stosuje się bowiem zasadę przekroczenia wartości 8,70 zł, a dopiero w dalszej kolejności ogólną zasadę zaokrąglania odsetek za zwłokę do pełnych złotych. Przepis art. 54 § 1 pkt 5 ustawy Ordynacja podatkowa dotyczy kwoty przed zaokrągleniem do pełnych złotych, czyli ustaloną z dokładnością co do groszy.
Przykład
Właściciel nieruchomości nie uregulował w terminie płatności opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi za marzec 2024 r. w wysokości 50 zł. Termin płatności upłynął 10.04.2024 r. Właściciel nieruchomości dokonał wpłaty w dniu 18.12.2024 r. Odsetki za zwłokę wynoszą 5,01 zł. Z uwagi na wysokość kwoty odsetki za zwłokę nie podlegają naliczeniu.
W przypadku, gdy wysokość odsetek za zwłokę od części wpłaconej zaległości nie przekracza 8,70 zł odsetki te również podlegają pobraniu. Odsetki za zwłokę nalicza się bowiem od całej zaległości podatkowej, a nie od zaległości podzielonej na części. Oznacza to, że jeżeli odsetki od całej zaległości przekraczają wysokość 8,70 zł powinny być naliczone nawet wówczas, gdy dla poszczególnych części zaległości wpłacanych przez podatnika kwota odsetek będzie równa lub niższa od 8,70 zł.
W wyniku częściowej wpłaty zaległości podatkowej, pomimo nieprzekroczenia kwoty, o której mowa w przepisie art. 54 § 1 pkt 5 ustawy Ordynacja podatkowa, powstały odsetki za zwłokę będące następstwem powstania zaległości podatkowej. Zatem, podatnik zobowiązany był naliczyć i wpłacić nie tylko należność główną, ale i odsetki od niej. W przeciwnym przypadku mogłoby dojść do sytuacji wielokrotnego dokonywania wpłat kwot stanowiących tylko należność główną, gdyż od niewielkiej kwoty wpłaty nie powstałyby odsetki przekraczające wartość, o której mowa w przepisie art. 54 § 1 pkt 5 ustawy Ordynacja podatkowa. W takiej sytuacji podatnik nigdy nie uregulowałby odsetek od częściowej wpłaty dokonanej po terminie (wyrok WSA w Gdańsku z 20.12.2017 r. sygn. akt I SA/Gd 626/17).
Przykład
Podatnik zalega z II ratą 2023 r. podatku od środków transportowych płatną do 15.09.2023 r. w kwocie 550 zł. Podatnik dokonał wpłaty w dniu 01.10.2024 r. w kwocie 100 zł. Odsetki należne na dzień wpłaty wynoszą 83,60 zł. Odsetki od części wpłaconej raty wynoszą 7,60 zł. Pomimo tego, że odsetki za zwłokę od części wpłaty są niższe od kwoty 8,70 zł to podlegają pobraniu z uwagi na to, że kwota odsetek od całej zaległości na dzień wpłaty przekracza kwotę 8,70 zł.
Tu całkowicie odmienna sytuacja – II FSK 112/11 NSA 2011-11-08.