Zły stan techniczny budynku nie wpływa na wysokość stawki podatku od nieruchomości.

Opublikowano przez

Samo wskazywanie przez podatnika na zły stan techniczny należących do niego hal przemysłowych, nie jest wystarczające dla uznania, że budynki nie są związane z prowadzeniem działalności gospodarczej i w konsekwencji zasadne jest zastosowanie do nich stawki podatkowej dla budynków związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. Na takim stanowisku stanął NSA w najnowszym wyroku z 25 czerwca 2024 r. sygn. akt III FSK 962/22.

Przepis art. 1a ust. 1 pkt 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2016 r. (do chwili obecnej) stanowi, że gruntami, budynkami i budowlami związanymi z prowadzeniem działalności gospodarczej są grunty, budynki i budowle będące w posiadaniu przedsiębiorcy lub innego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, z zastrzeżeniem ust. 2a. Dokonując wykładni tego przepisu należy mieć na uwadze, że wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 24 stycznia 2021 r., sygn. akt SK 39/19, przepis ten został uznany za niezgodny z art. 64 ust. 1 w zw. z art. 31 ust. 3 i art. 84 Konstytucji RP. Zgodnie z tym orzeczeniem art. 1a ust. 1 pkt 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych traci moc w zakresie, w jakim jest rozumiany w ten sposób, że o związaniu gruntu, budynku lub budowli z prowadzeniem działalności gospodarczej decyduje wyłącznie posiadanie gruntu, budynku lub budowli przez przedsiębiorcę lub inny podmiot prowadzący działalność gospodarczą. Według uzasadnienia tego wyroku, nieruchomości będące w posiadaniu podatników, które nie mają związku z prowadzoną przez nich działalnością gospodarczą, nie mieszczą się w tej definicji. Związek ten, oprócz samego posiadania nieruchomości przez przedsiębiorcę lub inny podmiot prowadzący działalność gospodarczą, powinien być oparty na faktycznym lub nawet potencjalnym wykorzystywaniu danej nieruchomości w prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej. Grunty, budynki i budowle, które choćby pośrednio lub w ograniczonym zakresie służą prowadzeniu działalności gospodarczej, powinny być uznane za związane z tą działalnością. Trzeba przy tym mieć na uwadze, że „związanie gruntu, budynku lub budowli z prowadzeniem działalności gospodarczej” w rozumieniu art. 1a ust. 1 pkt 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych jest pojęciem szerszym od pojęcia „zajęcie (gruntu) na prowadzenie działalności gospodarczej”, którym ustawodawca posłużył się w art. 2 ust. 2 oraz art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. b i lit. c u.p.o.l. Związanie gruntu z działalnością gospodarczą nie musi oznaczać jego zajęcia na prowadzenie działalności gospodarczej. Oznacza to, że dla wykazania istnienia związku nieruchomości z działalnością gospodarczą, z zastrzeżeniem ustawowych wyłączeń, nie jest konieczne jego faktyczne wykorzystywanie (zajęcie) do prowadzenia działalności gospodarczej (zob. wyroki NSA: z 4 marca 2021 r., III FSK 895/21, z 15 grudnia 2021 r., III FSK 4061/21; z 3 marca 2022 r., III FSK 2719/21; z 26 maja 2022 r., III FSK 131/22; z 18 października 2022 r., III FSK 1860/21; z 6 czerwca 2023 r., III FSK 890-893/22 oraz III FSK 970/22; III FSK 2719/21; z 15 czerwca 2023 r., III FSK 1137/22, III FSK 96/23, III FSK 1138/22, III FSK 97/23; z 22 czerwca 2023 r., III FSK 1402/22; z 12 lipca 2023 r., III FSK 239/23 i III FSK 250/23; z 6 grudnia 2023 r., III FSK 487/23; z 7 lutego 2024 r. III FSK 1210/23).

W przepisach ustawy o podatkach i opłatach lokalnych od 2016 r. brak jest warunku wystąpienia „względów technicznych”. Przepis art. 1a ust. 2a pkt 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych stanowi zaś, że do gruntów, budynków i budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej nie zalicza się budynków, budowli lub ich części, w odniesieniu do których została wydana decyzja ostateczna organu nadzoru budowlanego, o której mowa w art. 67 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz.U.2021.2351 ze zm.), lub decyzja ostateczna organu nadzoru górniczego, na podstawie której trwale wyłączono budynek, budowlę lub ich części z użytkowania.

Zawarte w art. 1a ust. 2a pkt 3 u.p.o.l. odesłanie do art. 67 ust. 1 ustawy – Prawo budowlane oznacza, że wyłączenie z zakresu analizowanej definicji jest możliwe w przypadku wydania decyzji o treści wskazanej w tym przepisie, a zatem takiej, w której nakazano właścicielowi lub zarządcy rozbiórkę danego obiektu budowlanego wraz z nakazem uporządkowania terenu, wyznaczając jednocześnie terminy przystąpienia do tych robót i ich zakończenia. Ponadto decyzja, która stanowi podstawę do zastosowania tego wyłączenia, ma postać decyzji ostatecznej. Skoro ustawodawca odsyła do wskazanej decyzji, to należy przyjąć, że chodzi także o odesłanie do przesłanek uzasadniających jej wydanie, a określonych w art. 67 ust. 1 ustawy – Prawo budowlane. Chodzi zatem o sytuację, gdy nieużytkowany lub niewykończony obiekt budowlany nie nadaje się do remontu, odbudowy lub wykończenia. Wszystkie przesłanki, jaki muszą być spełnione, aby uznać budynek za wyłączony z grupy budynków związanych z działalnością gospodarczą zostały zatem określone w przepisach ustawowych. Decyzja wydana na podstawie art. 67 ust. 1 ustawy – Prawo budowlane nie ma charakteru uznaniowego, musi spełniać kryteria określone we wskazanym przepisie, które są dostatecznie precyzyjne i obiektywne. Wydanie takiej decyzji jest w tym przypadku elementem stanu faktycznego, który jest uwzględniany przy wymiarze podatku od nieruchomości w odniesieniu do danego obiektu (zob. wyrok NSA z 6 czerwca 2023 r., III FSK 2184/21).

Zgodnie zatem z treścią art. 1a ust. 2a pkt 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych wyłączenie budynków, budowli lub ich części spod opodatkowania najwyższą stawką podatkową dotyczy sytuacji, gdy została wydana decyzja o nakazie rozbiórki lub o wyłączeniu z użytkowania.

Dopiero dysponowanie taką decyzją jest w świetle obowiązującego od 1 stycznia 2016 r. brzmienia przepisu art. 1a ust. 2a pkt 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych przesłanką do uznania, że dany budynek nie zalicza się do budynków związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. Samo wskazywanie przez podatnika na zły stan techniczny należących do niej hal przemysłowych, nie jest wystarczające dla uznania, że budynki nie są związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.