Zapisy w uchwale dotyczącej inkasentów wykraczające poza zakres ustawowy.

Opublikowano przez

W oparciu o przepis art. 19 pkt 1 lit. a ustawy o podatkach i opłatach lokalnych rada gminy posiada kompetencje do określenia zasad ustalania i poboru opłaty targowej, terminu płatności opłaty
targowej oraz wysokości stawek opłaty targowej. Ponadto w myśl art. 19 pkt 2 ustawy rada gminy może zarządzić pobór opłat targowej w drodze inkasa oraz określić inkasentów i wysokość wynagrodzenia za inkaso. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 12 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, art. 6b ustawy o podatku rolnym oraz art. 6 ust. 8 ustawy o podatku leśnym rada gminy może zarządzić pobór podatku od nieruchomości od osób fizycznych, podatku rolnego od osób fizycznych i podatku leśnego od osób fizycznych w drodze inkasa, wyznaczać inkasentów ww. podatków i określać wynagrodzenie za inkaso.

Zapisy w uchwale rady gminy dotyczącej inkasa o treści:

  • “Dowodem uiszczenia opłaty targowej jest pokwitowanie, wydane przez inkasenta, lub dowód wpłaty na konto.”
  • “Wynagrodzenie wypłacane będzie inkasentowi do końca miesiąca po upływie terminu płatności raty podatku. Inkasent nie jest uprawniony do samodzielnego potrącania swojego wynagrodzenia z pobranych podatków.”

stanowią zapisy ustanowione z przekroczeniem kompetencji rady gminy określonych przepisami ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, ustawy o podatku rolnym oraz ustawy o podatku leśnym.

Określenie rodzajów dowodów uiszczenia opłaty targowej nie mieści się w żadnym ze wskazanych powyżej zagadnień pozostawionych radzie gminy do uregulowania w drodze uchwały. W szczególności kwestie te nie mieszczą się w pojęciu “zasad poboru” opłaty targowej, przez które rozumieć należy zagadnienia związane z techniką wpłacania i pobierania należności: gotówka, przelew, raty, itd. (por. R. Dowgier, L. Etel, G. Liszewski, B. Pahl [w:] R. Dowgier, L. Etel, G. Liszewski, B. Pahl, Podatki i opłaty lokalne. Komentarz, LEX/el. 2021, art. 19.).

Ustawodawca nie przewidział również dla rady gminy możliwości ustanawiania terminu wypłaty wynagrodzenia za inkaso oraz wprowadzania zapisów ustanawiających zakaz samodzielnego potrącania swojego wynagrodzenia przez inkasenta.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w wyroku z dnia 29 czerwca 2017 r., sygn. akt
I SA/Po 212/17, stwierdził – powołując się na dotychczasowe orzecznictwo sądów administracyjnych
– że jeżeli katalog spraw, w zakresie których ustawodawca upoważnił radę gminy do określenia
szczegółowych zasad postępowania, jest zamknięty, to rada ta może dokonywać regulacji prawnych
tylko w takim zakresie, w jakim została do tego upoważniona. Ponadto, jeżeli dany przepis i
wskazane w nim elementy mają charakter wyczerpujący, to nie jest dopuszczalna wykładnia
rozszerzająca zastosowanie tego przepisu w odniesieniu do innych kwestii, które nie zostały w nim
wymienione (wyrok WSA w Poznaniu z dnia 29 czerwca 2017 r., sygn. akt I SA/Po 212/17).

Na podstawie: Uchwały Nr 24/1273/2023 i uchwały Nr 24/1274/202 Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Poznaniu z dnia 11 października 2023 r. .