Bez stwierdzenia nadpłaty opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi za okres wsteczny.

Czy art. 6m ust. 4 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach stoi na przeszkodzie do stwierdzenia nadpłaty opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi? Na tak postawione pytanie odpowiada WSA w Bydgoszczy w wyroku z 20 .09.2022 r. sygn. akt I SA/Bd 327/22, mając na uwadze wyrażoną w 6m ust. 4 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach zasadę zakazu składania przez właściciela nieruchomości deklaracji zmniejszającej wysokość zobowiązania z tytułu opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi za okres wsteczny.

WSA w Bydgoszczy stwierdza, że niemożność dokonywania korekty uprzednio złożonej deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi (z zastrzeżeniem wypadków ustawowo określonych), tym samym wyklucza również stwierdzenie nadpłaty z tytułu tego zobowiązania. Co więcej, także organ podatkowy nie może wydać decyzji podważającej wcześniej złożoną deklarację.

W uzasadnieniu wyroku WSA wskazuje:

W sprawach dotyczących opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi stosuje się przepisy ustawy Ordynacja podatkowa. Przepis art. 72 § 1 pkt 1 ustawy Ordynacja podatkowa stanowi, że za nadpłatę uważa się kwotę nadpłaconego lub nienależnie zapłaconego podatku.

Z art. 6m ust. 4 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach wynika zakaz składania przez właściciela nieruchomości deklaracji zmniejszającej wysokość zobowiązania z tytułu opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi za okres wsteczny, z zastrzeżeniem przypadków określonych w art. 6m ust. 2 i ust. 5 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.

Przepisy art. 6m ust. 4 i ust. 5 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach są przepisami szczególnymi względem regulacji zawartych w Ordynacji podatkowej. Oznacza to niemożność dokonywania korekty uprzednio złożonej deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi (z zastrzeżeniem wypadków ustawowo określonych), co tym samym wyklucza również stwierdzenie nadpłaty z tytułu tego zobowiązania. Tym samym przepisy Ordynacji podatkowej w zakresie, w jakim regulują instytucję korekty deklaracji podatkowej (dział III “Zobowiązania podatkowe”, rozdział 10 “Korekta deklaracji”) oraz nadpłaty podatkowej (dział III “Zobowiązania podatkowe”, rozdział 9 “Nadpłata”), znajdują zastosowanie wyłącznie w przypadku zaistnienia sytuacji określonych w art. 6m ust. 5 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.

Skoro nie jest dopuszczalna korekta deklaracji zmniejszająca wysokość zobowiązania z tytułu opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi za okresy wsteczne, to konsekwentnie także organ nie może wydać decyzji podważającej wcześniej złożoną deklarację. Orzekanie o stwierdzeniu i zwrocie nadpłaty przez organ wiązałoby się z zakwestionowaniem deklaracji, czego przepisy ww. ustawy zabraniają.

Zauważyć należy, że stosownie do art. 75 § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, jeżeli z przepisów prawa podatkowego wynika obowiązek złożenia zeznania (deklaracji), to podatnik, płatnik lub inkasent równocześnie z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty jest obowiązany złożyć skorygowane zeznanie (deklarację). Nie budzi zatem wątpliwości, że wraz ze złożeniem wniosku o nadpłatę powinna zostać złożona korekta deklaracji. Jednakże w przedmiotowej sprawie na przeszkodzie złożeniu deklaracji stoi przepis szczególny jakim jest art. 6m ust. 4 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Brak możliwości dopełnienia tego obowiązku nie oznacza, że tym samym organ jest obowiązany decyzją stwierdzić nadpłatę za ww. okresy wsteczne. Przyjęcie takiego stanowiska powodowałoby, że przepis art. 6m ust. 4 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach byłby przepisem “martwym”. Pomimo bowiem ustanowienia zakazu korekty deklaracji za okresy wsteczne, dopuszczalne byłoby “zastąpienie” ich złożenia poprzez wydanie decyzji przez organ. W konsekwencji prowadziłoby to do swoistego obejścia zakazu z art. 6m ust. 4 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach bowiem decyzja taka podważałaby wielkości wynikające z deklaracji. Byłoby to sprzeczne z jednoznaczną treścią tego przepisu prawa.

Nadpłata może powstać, jedynie w przypadku gdy zobowiązany stosownie do art. 6m ust. 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach poinformuje właściwy organ o zmianie danych wpływającej na wysokość opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi w terminie do 10 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła zmiana bądź wystąpią przypadki wymienione w art. 6m ust. 5 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (złożenie deklaracji zmniejszającej wysokość opłaty w związku ze śmiercią mieszkańca w terminie do 6 miesięcy od dnia tego zdarzenia oraz w związku z informacją lub korektą faktur, uzyskaną z przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjnego).

Właściciel nieruchomości dysponuje wiedzą o faktach mających wpływ na wysokość opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Dbając o swój interes powinien więc reagować w każdym przypadku na zmiany tych danych, dążąc do tego, aby opłata za gospodarowanie odpadami była adekwatna i zgodna z kryteriami ustalania wysokości wskazanej opłaty. Jednocześnie właściciel ponosi konsekwencje zaniechania poinformowania – w wyznaczonym terminie – o zmianach w stosunku do stanu zadeklarowanego. Instytucja nadpłaty nie może być wykorzystana do wstecznego korygowania wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi.