Odsetki za zwłokę od częściowej wpłaty podatku.

Rada Polityki Pieniężnej podjęła w dniu 05.04.2023 r. decyzję o utrzymaniu stóp procentowych NBP na niezmienionym poziomie, stopa lombardowa wynosi 7,25%. Oznacza to, że stawka odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych nie ulega zmianie i wynosi 16,50 % w stosunku rocznym (obowiązuje od 8 września 2022 r.).

Pytanie:

Czy należy z dokonanej wpłaty zaliczyć odsetki, wówczas gdy odsetki za zwłokę od tej części zaległości są niższe niż 8,70 zł?

Odpowiedź:

W przypadku wpłaty części zobowiązania (części raty) po terminie płatności do kwoty wpłaconej należności winny być doliczone należne odsetki za zwłokę na dzień dokonania wpłaty. Jeżeli wpłata nie obejmuje należnych odsetek za zwłokę wówczas podlega rozliczeniu proporcjonalnemu, zgodnie z art. 55 § 2 ustawy Ordynacja podatkowa, na należność główną i odsetki za zwłokę.

W  przypadku, gdy odsetki za zwłokę od części wpłaty są niższe od kwoty 8,70 zł również podlegają pobraniu. Odsetki za zwłokę nalicza się bowiem od całej zaległości podatkowej, a nie od zaległości podzielonej na części. Oznacza to, że jeżeli odsetki od całej zaległości przekraczają wysokość 8,70 zł powinny być naliczone nawet wtedy, gdy dla poszczególnych części zaległości wpłacanych przez podatnika kwota odsetek będzie niższa od 8,70 zł.

W tym zakresie WSA w  Gdańsku w  wyroku z 20 grudnia 2017 r. I SA/Gd 626/17 stwierdził, że zaległością podatkową jest cała kwota niezapłaconego podatku a nie każda wpłacana przez skarżącego częściowa wpłata na tę zaległość. W wyniku częściowej wpłaty, pomimo nieprzekroczenia kwoty, o której mowa w przepisie art. 54 § 1 pkt 5 ustawy Ordynacja podatkowa, powstały odsetki za zwłokę będące następstwem powstania zaległości podatkowej. Stało się tak wobec nieuiszczenia podatku w ustawowym terminie płatności. Zatem, podatnik zobowiązany był naliczyć i wpłacić nie tylko należność główną, ale i odsetki od niej. W przeciwnym przypadku mogłoby dojść do sytuacji wielokrotnego dokonywania wpłat kwot stanowiących tylko należność główną, gdyż od niewielkiej kwoty wpłaty nie powstałyby odsetki przekraczające wartość, o której mowa w przepisie art. 54 § 1 pkt 5 ustawy Ordynacja podatkowa. W takiej sytuacji podatnik nigdy nie uregulowałby odsetek od częściowej wpłaty dokonanej po terminie.

Przykład

Podatnik zalega z I ratą 2022 r. podatku od nieruchomości płatną do 15 marca 2022 r. w  kwocie 1200 zł. Podatnik dokonał wpłaty w  dniu 10 października 2022 r. w  kwocie 100 zł. Odsetki należne na dzień wpłaty wynoszą 41,38 zł. Odsetki od części wpłaconej raty wynoszą 5,17 zł. Pomimo tego, że odsetki za zwłokę od części wpłaty są niższe od kwoty 8,70 zł to podlegają pobraniu z uwagi na to, że kwota odsetek od całej zaległości na dzień wpłaty przekracza kwotę 8,70 zł.