Współwłasność i odwołanie od decyzji jednego współwłaściciela.

Z treści art. 3 ust. 4 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych wynika, że w przypadku współwłasności nieruchomości obowiązek podatkowy ciąży solidarnie na wszystkich współwłaścicielach. Zgodnie z art. 91 ustawy Ordynacja podatkowa do odpowiedzialności solidarnej za zobowiązania podatkowe mają zastosowanie przepisy kodeksu cywilnego. Odpowiedzialność solidarna oznacza, że organ podatkowy (wierzyciel) może żądać całości lub części świadczenia (uiszczenia należnego podatku) od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna, a zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych, przy czym aż do zupełnego zaspokojenia wierzyciela wszyscy dłużnicy solidarni pozostają zobowiązani (art. 366 § 1 ustawy Kodeks cywilny). Ustanowienie solidarnego obowiązku zapłaty podatku oznacza, że każdy ze współwłaścicieli jest obowiązany do uiszczenia całej kwoty należności podatkowej, a zapłata dokonana przez jednego bądź kilku ze współwłaścicieli zwalnia pozostałych z obowiązku zapłaty. Charakter odpowiedzialności jest w danym przypadku uniezależniony od stosunków wewnętrznych między współwłaścicielami, sposobu korzystania z nieruchomości oraz wielkości przypadających współwłaścicielom udziałów.

Solidarny obowiązek podatkowy wszystkich współwłaścicieli, będącej przedmiotem opodatkowania nieruchomości, określony w art. 3 ust. 4 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, zobowiązuje organ do objęcia postępowaniem podatkowym wszystkich współwłaścicieli (por. wyrok NSA z dnia 24 listopada 2016 r., II FSK 3146/14). Jednocześnie w orzecznictwie sądowym przyjmuje się, że w przypadku nieruchomości pozostającej we współwłasności wszyscy współwłaściciele powinni być adresatami jednej decyzji, w której wysokość podatku od nieruchomości należy ustalić w jednej kwocie. Wszystkim też decyzja ta powinna być doręczona (por. wyrok WSA w Poznaniu z dnia 13 grudnia 2018 r., I SA/Po 768/18; wyrok NSA z dnia 3 sierpnia 2018 r., II FSK 1336/17; wyrok NSA z dnia 17 maja 2018 r., II FSK 1087/16).

W wypadku gdy obowiązek podatkowy ciąży solidarnie na kilku podmiotach postępowanie podatkowe powinno być przeprowadzone z udziałem wszystkich osób, na których ciąży ten obowiązek, stosownie bowiem do art. 133 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa podmiotom tym przysługuje przymiot strony. Podkreślenia wymaga, że przepis art. 123 Ordynacja podatkowa, nakłada na organ podatkowy obowiązek zapewnienia stronom czynnego udziału w każdym stadium postępowania. Obowiązek ten istnieje od momentu wszczęcia postępowania do chwili doręczenia decyzji organu odwoławczego (ostatecznej). Okoliczność, że odwołanie od decyzji organu pierwszej instancji złożył tylko jeden współwłaściciel nie powoduje, że pozostali współwłaściciele tracą przymiot strony. W takiej sytuacji na organie podatkowym, stosownie do art. 165 § 3a w związku z art. 235 ustawy Ordynacja podatkowa, spoczywał obowiązek zawiadomienia pozostałych osób będących stronami w sprawie o wniesionym odwołaniu i prowadzenia postępowania z ich udziałem oraz doręczenia decyzji także pozostałym stronom postępowania (por. wyrok WSA w Poznaniu z dnia 21 czerwca 2017 r., I SA/Po 1736/16; wyrok WSA w Krakowie z dnia 15 marca 2016 r., I SA/Kr 1097/15; wyrok WSA w Lublinie z dnia 16 października 2015 r., I SA/Lu 374/15; wyrok WSA w Bydgoszczy z dnia 7 maja 2013 r., I SA/Bd 131/13; wyrok WSA w Poznaniu z dnia 12 grudnia 2017 r., I SA/Po 615/17).

Źródło: wyrok WSA Gdańsku z 4.01.2023 r. sygn. akt I SA/Gd 647/22