Postanowienie w sprawie zaliczenia wpłaty wydane bez podstawy prawnej.

Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 62 § 4 ustawy Ordynacja podatkowa w przypadku zaliczenia wpłaty na poczet zaległości podatkowych, odsetek za zwłokę oraz kosztów upomnienia wydaje się postanowienie, na które służy zażalenie. Od tej zasady obowiązuje wyjątek, zapisany w art. 62 § 4a ustawy Ordynacja podatkowa.

Stosownie do art. 62 § 4a ustawy Ordynacja podatkowa postanowienie w sprawie zaliczenia wpłaty na poczet zaległości podatkowych, odsetek za zwłokę oraz kosztów upomnienia wydaje się wyłącznie na wniosek, w przypadku gdy:

  1. wpłata w całości pokrywa kwotę główną zaległości wraz z odsetkami za zwłokę lub
  2. zaliczenie wpłaty następuje w całości zgodnie z żądaniem podatnika, lub
  3. kwota wpłaty podlegającej zaliczeniu na poczet zaległości podatkowej, odsetek za zwłokę lub kosztów upomnienia nie przekracza pięciokrotności kosztów upomnienia (80 zł – stan na 31.08.2022 r.), lub
  4. od wpłat dokonanych po terminie płatności nie naliczono odsetek za zwłokę zgodnie z art. 54 § 1 pkt 5 (wysokość odsetek nie przekracza 8,70 zł – stan na 31.08.2022 r.).

Stosownie zatem do art. 62 § 4a pkt 3 ustawy Ordynacja podatkowa w przypadku, gdy kwota wpłaty podlegająca zaliczeniu będzie równa lub wyższa 80,00 zł organ podatkowy jest zobowiązany z urzędu do wydawania postanowienia w sprawie zaliczenia wpłaty. Jeżeli zatem kwota wpłaty podlegająca zaliczeniu na poczet zaległości podatkowej nie przekraczała pięciokrotności kosztów upomnienia organ podatkowy nie mógł z urzędu wydać postanowienia w sprawie zaliczenia wpłaty. Takie postanowienie organ mógłby wydać wyłącznie na wniosek. Organ podatkowy wydając postanowienie w sprawie zaliczenia wpłaty, mimo tego że kwota wpłaty podlegająca zaliczeniu na poczet zaległości podatkowej nie przekraczała pięciokrotności kosztów upomnienia naruszył art. 62 § 4a pkt 3 ustawy Ordynacja podatkowa albowiem wydał postanowienie bez podstawy prawnej.

Podobnie, jeżeli od wpłat dokonanych po terminie płatności nie naliczono odsetek za zwłokę zgodnie z art. 54 § 1 pkt 5 ustawy Ordynacja podatkowa, to brak jest podstaw do wydania takiego postanowienia z urzędu. Organ podatkowy wydając postanowienie w sprawie zaliczenia wpłaty, mimo tego że od wpłat dokonanych po terminie płatności nie naliczono odsetek za zwłokę z uwagi na to, że ich wysokość nie przekracza 8,70 zł, naruszył art. 62 § 4a pkt 4 ustawy Ordynacja podatkowa.

Źródło: wyrok WSA w Poznaniu z 6.05.2022 r. sygn. akt I SA/Po 153/22.