Niezwłocznie, czyli ….?
Termin “niezwłocznie” pojawia się w przepisach m. in. ustawy Ordynacja podatkowa, ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz rozporządzeniu z 18 listopada 2020 r. w sprawie postępowania wierzycieli należności pieniężnych.
Ustawa Ordynacja podatkowa, np.:
Art. 125. § 2. Sprawy, które nie wymagają zbierania dowodów, informacji lub wyjaśnień, powinny być załatwiane niezwłocznie.
Art. 139. § 2. Niezwłocznie powinny być załatwiane sprawy, które mogą być rozpatrzone na podstawie dowodów przedstawianych przez stronę łącznie z żądaniem wszczęcia postępowania lub na podstawie faktów powszechnie znanych i dowodów znanych z urzędu organowi prowadzącemu postępowanie.
Art. 170. § 1. Jeżeli organ podatkowy, do którego podanie wniesiono, jest niewłaściwy w sprawie, powinien niezwłocznie przekazać je organowi właściwemu, zawiadamiając o tym wnoszącego podanie.
Art. 306e. § 2. Przed wydaniem zaświadczeń, o których mowa w § 1, ustala się, czy w stosunku do wnioskodawcy nie jest prowadzone postępowanie mające na celu ustalenie lub określenie wysokości jego zobowiązań podatkowych. Jeżeli takie postępowanie jest prowadzone i zgromadzony materiał dowodowy pozwala na jego zakończenie, powinna być niezwłocznie wydana decyzja ustalająca lub określająca wysokość zobowiązań podatkowych, w celu wykazania ich w zaświadczeniu.
Ustawa o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, np.:
Art. 15. § 3d. Wierzyciel niebędący jednocześnie organem egzekucyjnym niezwłocznie zawiadamia organ egzekucyjny o przedawnieniu kosztów upomnienia.
Art. 28b. § 1. Jeżeli w trakcie postępowania egzekucyjnego zostanie wydana decyzja, postanowienie lub inne orzeczenie określające lub ustalające inną wysokość należności pieniężnej niż objęta tytułem wykonawczym albo zostanie złożona korekta dokumentu, o którym mowa w art. 3a § 1, powodująca zwiększenie wysokości należności pieniężnej, wierzyciel niezwłocznie sporządza zmieniony tytuł wykonawczy.
Art. 32aa. Wierzyciel niezwłocznie zawiadamia organ egzekucyjny o:
1) zmianie wysokości należności pieniężnej objętej tytułem wykonawczym wynikającej z jej wygaśnięcia w całości albo w części, w szczególności gdy wygaśnięcie jest wynikiem:
a) wyegzekwowania należności pieniężnej przez inny organ egzekucyjny,
b) korekty dokumentu, o którym mowa w art. 3a § 1, powodującej zmniejszenie wysokości należności pieniężnej,
c) przedawnienia należności pieniężnej,
d) zapłaty wierzycielowi należności pieniężnej;
2) zdarzeniu powodującym zawieszenie lub umorzenie postępowania egzekucyjnego;
3) zdarzeniu powodującym ustanie przyczyny zawieszenia postępowania egzekucyjnego;
4) okresie, za który nie nalicza się odsetek z tytułu niezapłacenia w terminie należności pieniężnej, w wyniku zdarzenia zaistniałego po dniu wystawienia tytułu wykonawczego;
5) uzyskanej informacji o składniku majątkowym lub źródle dochodu zobowiązanego;
6) zobowiązanym w zakresie niezbędnym do prowadzenia egzekucji administracyjnej, a w przypadku, o którym mowa w art. 28d § 1, również imieniu, nazwisku i adresie do korespondencji zarządcy przedsiębiorstwa w spadku.
Rozporządzenie z 18 listopada 2020 r. w sprawie postępowania wierzycieli należności pieniężnych:
§ 3. Wierzyciel przesyła zobowiązanemu upomnienie, o ile jest wymagane, w zakresie należności pieniężnej, której wysokość:
1) przekracza dziesięciokrotność kosztów upomnienia:
a) niezwłocznie – jeżeli nie zostały podjęte działania informacyjne,
b) przed upływem 21 dni od dnia, w którym po raz pierwszy podjęto działanie informacyjne;
2) nie przekracza dziesięciokrotności kosztów upomnienia – przed upływem 6 miesięcy poprzedzających upływ terminu przedawnienia należności pieniężnej.
Termin “niezwłocznie” nie został zdefiniowany w ww. przepisach prawa. Termin “niezwłocznie” ma charakter względny, nie określa żadnej liczby dni.
Termin “niezwłocznie” należy rozumieć w potocznym brzmieniu taki, który powinien nastąpić w jak najkrótszym czasie, bez nieuzasadnionej zwłoki.
Do terminu “niezwłocznie” można stosować określenie użyte przez Sąd Najwyższy w jednym z wyroków: Terminu „niezwłocznie” nie należy utożsamiać z terminem natychmiastowym, termin „niezwłocznie” oznacza bowiem termin realny, mający na względzie okoliczności miejsca i czasu (wyrok Sądu Najwyższego z 13.12.2006 r., sygn. akt II CSK 293/06).
