Jak ustalić dzień przedawnienia zaległości nieżyjącego podatnika?

Zobowiązanie podatkowe wygasa w ściśle określony sposób, wskazany w art. 59 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa. Do sposobów tych zalicza się do m. in. zapłatę, przedawnienie, umorzenie zaległości. Katalog sposobów wygadania zobowiązań podatkowych ma charakter zamknięty, a przepisy nie przewidują, aby wygaśnięcie zobowiązania podatkowego następowało z chwilą śmierci podatnika.

Zgodnie z art. 99 ustawy Ordynacja podatkowa bieg terminów przewidzianych w art. 70, art. 77 § 1 oraz art. 80 § 1 nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu od dnia śmierci spadkodawcy do dnia uprawomocnienia się postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia, nie dłużej jednak niż do dnia, w którym upłynęły 2 lata od śmierci spadkodawcy.

Wymieniony w art. 70 ustawy Ordynacja podatkowa bieg terminu dotyczy przedawnienia zobowiązania podatkowego, które to przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku.

Wskazany 5-letni bieg terminu przedawniania ulega zawieszeniu na okres wyznaczony dwoma datami: datą śmierci spadkodawcy oraz datą uprawomocnienia się postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia. Równocześnie przepis wprowadza ograniczenie czasowe zawieszenia biegu terminu w przypadku gdy po śmierci spadkodawcy nie zostało przeprowadzone postępowanie spadkowe i nie doszło do uprawomocnienia się postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia. Bieg terminu ulega zawieszeniu nie dłużej niż do dnia, w którym upłynęły 2 lata od śmierci spadkodawcy.

W jaki sposób ustalić zatem okres zawieszenia biegu terminu przedawniania w przypadku śmierci podatnika, który pozostawił zaległości podatkowe i wskazać dzień przedawnienia zaległości nieżyjącego podatnika?

Spójrzmy na poniższy przykład oparty o maksymalny – 2 letni okres zawieszenia biegu terminu przedawnienia.

Podatnik zmarł 16.01.2016 r. Pozostały zaległości z tytułu opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi za okres sierpień 2015 r. – grudzień 2015 r. w wysokości 500 zł. Terminy płatności opłat upływały 10 dnia każdego miesiąca. Bieg termu przedawnienia opłaty za rok 2015 r. rozpoczął się z upływem 31 grudnia 2015 r. i został zawieszony od 16 stycznia 2016 r. Postępowanie spadkowe nie zostało przeprowadzone do dnia obecnego. Bieg terminu przedawnienia uległ zawieszeniu od 16 stycznia 2016 r. do 16 stycznia 2018 r. Bieg terminu przedawnienie liczy się dalej od 17 stycznia 2018 r. do 31 grudnia 2022 r. Zobowiązanie za 2015 r. przedawni się z upływem 31 grudnia 2022 r., czyli 1 stycznia 2023 r.